Czas czytania:8 Minuty, 10 Sekundy
Ostatnia aktualizacja wpisu: 2022-10-06
Bezdech senny to zaburzenie snu, które może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak wysokie ciśnienie krwi i problemy z sercem, jeśli nie jest leczone. Nieleczony bezdech senny powoduje wielokrotne zatrzymanie oddechu podczas snu, co powoduje głośne chrapanie i zmęczenie w ciągu dnia, nawet po całonocnym śnie. Bezdech senny może dotknąć każdego, ale najczęściej starszych mężczyzn z nadwagą.
Co to jest bezdech senny?
Bezdech senny jest poważnym zaburzeniem snu, które występuje, gdy oddychanie zostaje przerwane podczas snu. Osoby z nieleczonym bezdechem sennym przestają oddychać wielokrotnie podczas snu, czasami setki razy w ciągu nocy.
Nieleczony bezdech senny może powodować szereg problemów zdrowotnych, w tym nadciśnienie, udar, kardiomiopatię (powiększenie tkanki mięśniowej serca), niewydolność serca, cukrzycę i zawały serca. Nieleczony bezdech senny może być również odpowiedzialny za upośledzenie pracy, wypadki przy pracy i wypadki samochodowe, a także słabe wyniki w nauce dzieci i młodzieży.
Istnieją dwa rodzaje bezdechu sennego, obturacyjny i centralny:
- Obturacyjny bezdech senny występuje częściej. Obturacyjny bezdech senny występuje jako powtarzające się epizody całkowitego lub częściowego zablokowania górnych dróg oddechowych podczas snu. Podczas epizodu bezdechu mięśnie przepony i klatki piersiowej pracują intensywniej wraz ze wzrostem ciśnienia, aby otworzyć drogi oddechowe. Oddychanie zwykle wznawia się głośnym westchnieniem lub szarpnięciem ciała. Epizody te mogą zakłócać zdrowy sen, zmniejszać dopływ tlenu do ważnych narządów i powodować zaburzenia rytmu serca.
- W przypadku centralnego bezdechu sennego drogi oddechowe nie są zablokowane, ale mózg nie sygnalizuje mięśniom oddychania z powodu niestabilności ośrodka kontroli oddechu. Bezdech ośrodkowy jest związany z funkcją ośrodkowego układu nerwowego.
Kto może mieć bezdech senny?
Bezdech senny występuje u około 25% mężczyzn i prawie 10% kobiet. Bezdech senny może dotyczyć osób w każdym wieku, w tym niemowląt i dzieci, a zwłaszcza osób w wieku powyżej 50 lat i osób z nadwagą.
Niektóre cechy fizyczne i cechy kliniczne są powszechne u pacjentów z obturacyjnym bezdechem sennym. Należą do nich nadwaga, szeroka szyja i nieprawidłowości strukturalne zmniejszające średnicę górnych dróg oddechowych, takie jak niedrożność nosa, nisko zwisające podniebienie miękkie, powiększone migdałki lub mała szczęka z nagryzem.
Co się stanie, gdy przestaniesz oddychać?
Kiedy przestajesz oddychać, twoje tętno również spada, im dłużej twoje ciało jest pozbawione tlenu. Wtedy twoje mimowolne odruchy powodują, że budzisz się ze zdziwienia pod koniec tego okresu nieoddychania. Kiedy tak się dzieje, tętno ma tendencję do szybkiego przyspieszania i wzrasta ciśnienie krwi.
Są to zmiany, które zachodzą dotkliwie, gdy przestajesz oddychać. Jednak twoje ciało zaczyna odczuwać chroniczne skutki, jeśli często doświadczasz bezdechu. Dane sugerują zwiększone ryzyko, szczególnie gdy przestajesz oddychać około 30 razy lub więcej na godzinę. Ale prawdopodobnie istnieje ryzyko przy jeszcze niższych częstotliwościach.
Na przykład ciśnienie krwi ma tendencję do wzrostu, ściany serca gęstnieją z powodu zwiększonego obciążenia pracą i zmienia się struktura serca. Ma tendencję do stawania się sztywniejszym i mniej elastycznym, ponieważ między komórkami mięśniowymi rośnie więcej komórek włóknistych.
Wszystkie te rzeczy zwiększają ryzyko wystąpienia arytmii przedsionkowych lub komorowych. Mają również tendencję do zmniejszania funkcji serca, przez co jest ono mniej wydajne w pompowaniu krwi.
Co powoduje bezdech senny?
Obturacyjny bezdech senny jest spowodowany zablokowaniem dróg oddechowych, zwykle gdy tkanka miękka w tylnej części gardła zapada się podczas snu. Ośrodkowy bezdech senny obserwuje się zwykle u pacjentów z dysfunkcją ośrodkowego układu nerwowego, takich jak po udarze lub u pacjentów z chorobami nerwowo-mięśniowymi, takimi jak stwardnienie zanikowe boczne (ALS, choroba Lou Gehriga). Występuje również często u pacjentów z niewydolnością serca i innymi postaciami chorób serca, nerek lub płuc.
Bezdech senny objawy
Często pierwsze objawy bezdechu sennego są rozpoznawane nie przez pacjenta, ale przez partnera łóżka. Wiele osób dotkniętych chorobą nie ma problemów ze snem. Najczęstsze oznaki i objawy OBS to:
- Chrapanie.
- Senność lub zmęczenie w ciągu dnia.
- Niepokój podczas snu, częste przebudzenia w nocy.
- Nagłe przebudzenia z uczuciem sapania lub krztuszenia się.
- Suchość w ustach lub ból gardła po przebudzeniu.
- Zaburzenia poznawcze, takie jak problemy z koncentracją, zapominanie lub drażliwość
- Zaburzenia nastroju (depresja lub lęk).
- Nocne poty.
- Częste oddawanie moczu w nocy.
- Seksualna dysfunkcja.
- Bóle głowy.
Osoby z centralnym bezdechem sennym częściej zgłaszają nawracające przebudzenia lub bezsenność, chociaż po przebudzeniu mogą również odczuwać duszenie lub sapanie.
Objawy u dzieci mogą nie być tak oczywiste i obejmują:
- Słabe wyniki w szkole.
- Ospałość lub senność, często błędnie interpretowane jako lenistwo w klasie.
- Trudności w oddychaniu przez usta i połykanie w ciągu dnia.
- Ruch klatki piersiowej do wewnątrz podczas wdechu.
- Nietypowe pozycje do spania, takie jak spanie na rękach i kolanach lub z nadmiernie wyciągniętą szyją
- Nadmierne pocenie się w nocy.
Jak diagnozuje się bezdech senny?
Jeśli lekarz stwierdzi, że masz objawy sugerujące bezdech senny, możesz zostać poproszony o ocenę snu u specjalisty snu lub możesz zamówić nocne badanie snu w celu obiektywnej oceny bezdechu sennego.
Testy obejmują nocne badanie snu zwane polisomnogramem (PSG). PSG wykonuje się w laboratorium snu pod bezpośrednim nadzorem przeszkolonego technologa. Podczas testu w nocy podczas snu rejestrowane są różne funkcje organizmu, takie jak aktywność elektryczna mózgu, ruchy gałek ocznych, aktywność mięśni, częstość akcji serca, wzorce oddychania, przepływ powietrza i poziom tlenu we krwi. Po zakończeniu badania zliczana jest liczba przypadków zaburzeń oddychania podczas snu oraz oceniana jest ciężkość bezdechu sennego.
W przypadku dorosłych można czasem zamiast tego przeprowadzić test snu w domu (HST). Jest to zmodyfikowany rodzaj badania snu, który można przeprowadzić w zaciszu domu. Rejestruje mniej funkcji organizmu niż PSG, w tym przepływ powietrza, wysiłek oddechowy, poziom tlenu we krwi i chrapanie, aby potwierdzić diagnozę umiarkowanego do ciężkiego obturacyjnego bezdechu sennego.
HST nie nadaje się do stosowania jako narzędzie przesiewowe u pacjentów bez objawów. Nie stosuje się go u pacjentów z poważnymi problemami zdrowotnymi (takimi jak niewydolność serca, umiarkowana lub ciężka choroba serca, choroba nerwowo-mięśniowa lub umiarkowana lub ciężka choroba płuc). Nie stosuje się go również u pacjentów z innymi zaburzeniami snu prócz podejrzenia obturacyjnego bezdechu sennego.
Jakie są sposoby leczenia bezdechu sennego?
Leczenie zachowawcze. W łagodnych przypadkach obturacyjnego bezdechu sennego wystarczy leczenie zachowawcze.
Osoby z nadwagą mogą skorzystać na utracie wagi. Nawet 10% utrata masy ciała może zmniejszyć liczbę epizodów bezdechu u większości pacjentów. Jednak utrata wagi może być trudna do zrobienia w przypadku nieleczonego obturacyjnego bezdechu sennego ze względu na zwiększony apetyt i zmiany metabolizmu, które mogą wystąpić w przypadku obturacyjnego bezdechu sennego.
Osoby z obturacyjnym bezdechem sennym powinny unikać spożywania alkoholu i niektórych środków nasennych, które zwiększają prawdopodobieństwo zapadnięcia się dróg oddechowych podczas snu i przedłużają okresy bezdechu.
U niektórych pacjentów z łagodnym obturacyjnym bezdechem sennym przerwy w oddychaniu występują tylko wtedy, gdy śpią na plecach. W takich przypadkach pomocne może być użycie poduszki klinowej lub innych urządzeń, które pomagają spać w pozycji bocznej.
Osoby z problemami z zatokami lub przekrwieniem nosa powinny stosować aerozole do nosa lub paski do oddychania, aby zmniejszyć chrapanie i poprawić przepływ powietrza, aby oddychać w nocy. Unikanie deprywacji snu jest ważne dla wszystkich pacjentów z zaburzeniami snu.
Terapia mechaniczna: terapia dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych (PAP) jest preferowaną terapią wstępną dla większości osób z obturacyjnym bezdechem sennym. Podczas terapii PAP pacjenci noszą maskę na nosie lub ustach. Dmuchawa delikatnie wtłacza powietrze przez no lub usta. Ciśnienie powietrza jest regulowane tak, aby wystarczyło, aby zapobiec zapadaniu się tkanek górnych dróg oddechowych podczas snu. Terapia PAP zapobiega zamknięciu dróg oddechowych podczas użytkowania, ale epizody bezdechu powracają, gdy PAP zostanie zatrzymany lub jeśli jest używany niewłaściwie.
Urządzenia do przesuwania żuchwy: Są to urządzenia dla pacjentów z łagodnym do umiarkowanego obturacyjnym bezdechem sennym. Można wykonać aparaty dentystyczne lub urządzenia do przesuwania żuchwy w jamie ustnej, które pomagają zapobiegać blokowaniu się języka przez gardło i/lub przesuwaniu żuchwy do przodu. Urządzenia te pomagają utrzymać drogi oddechowe otwarte podczas snu.
Stymulator nerwu podjęzykowego: Stymulator jest wszczepiany pod skórę po prawej stronie klatki piersiowej z elektrodami umieszczonymi pod skórą do nerwu podjęzykowego w szyi i do mięśni międzyżebrowych (między dwoma żebrami) w klatce piersiowej. Urządzenie włącza się przed snem za pomocą pilota. Z każdym oddechem pobudzany jest nerw podjęzykowy, język wysuwa się do przodu z dróg oddechowych i drogi oddechowe są otwierane.
Chirurgia: Zabiegi chirurgiczne mogą pomóc osobom z obturacyjnym bezdechem sennym i innym, którzy chrapią, ale nie mają bezdechu sennego. Wśród wielu rodzajów wykonywanych operacji są zabiegi ambulatoryjne. Chirurgia jest przeznaczona dla osób, które mają nadmierną lub zniekształconą tkankę utrudniającą przepływ powietrza przez nos lub gardło, takie jak skrzywiona przegroda nosowa, wyraźnie powiększone migdałki lub mała dolna szczęka z zgryzem, który powoduje nienormalne zwężenie gardła. Procedury te są zwykle wykonywane po tym, jak bezdech senny nie zareagował na zachowawcze środki. Rodzaje operacji obejmują:
- Somnoplastyka to minimalnie inwazyjna procedura, która wykorzystuje energię o częstotliwości radiowej do redukcji tkanki miękkiej w górnych drogach oddechowych.
- Wycięcie migdałków to zabieg polegający na usunięciu tkanki migdałków z tylnej części gardła, która jest częstą przyczyną niedrożności u dzieci z bezdechem sennym.
- Uwulopalatofaryngoplastyka (UPPP) to zabieg polegający na usunięciu tkanki miękkiej z tylnej części gardła i podniebienia, zwiększając szerokość dróg oddechowych przy otworze gardła.
- Operacja zaawansowania żuchwy/szczęki to chirurgiczna korekcja pewnych nieprawidłowości twarzy lub niedrożności gardła, które przyczyniają się do obturacyjnego bezdechu sennego. Jest to inwazyjna procedura zarezerwowana dla pacjentów z ciężkim obturacyjnym bezdechem sennym z nieprawidłowościami głowy i twarzy.
- Chirurgia nosa obejmuje korekcję niedrożności nosa, takich jak skrzywiona przegroda nosowa.
Jakie są skutki bezdechu sennego?
Nieleczony bezdech senny może powodować szereg problemów zdrowotnych, w tym nadciśnienie, udar, zaburzenia rytmu serca, kardiomiopatię (powiększenie tkanki mięśniowej serca), niewydolność serca, cukrzycę, otyłość i zawały serca.
Jest prawdopodobne, że bezdech senny może powodować arytmie i niewydolność serca, ponieważ jeśli masz bezdech senny, masz tendencję do wyższego ciśnienia krwi. W rzeczywistości bezdech senny występuje u około 50% osób z niewydolnością serca lub migotaniem przedsionków. Dzieje się tak, ponieważ bezdech senny może powodować:
- Powtarzające się epizody obniżenia tlenu (co lekarze nazywają niedotlenieniem).
- Zmiany poziomu dwutlenku węgla.
- Bezpośredni wpływ na serce z powodu zmian ciśnienia w klatce piersiowej.
- Zwiększony poziom markerów stanu zapalnego.
Ze względu na wysoką częstość występowania bezdechu sennego w zaburzeniach rytmu serca i niewydolności serca, zaleca się, aby nie zwlekać z zasięgnięciem porady lekarza.
